Eko-opakowania, czy opakowania przyjazne dla środowiska są opłacalne dla Twojej firmy?
Opakowania stanowią istotny element w procesie produkcji, dystrybucji i sprzedaży produktów. W dzisiejszych czasach coraz większy nacisk kładzie się na ekologię i zrównoważony rozwój, co sprawia, że przedsiębiorcy muszą szukać rozwiązań, które będą zarówno przyjazne dla środowiska, jak i efektywne kosztowo.
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że te dwa EKO-aspekty nie idą w parze, a nawet są ze sobą sprzeczne – ekologiczne rozwiązania często kojarzą się z wyższymi kosztami. Jednakże, coraz więcej dowodów wskazuje na to, że ekologia i ekonomia mogą współistnieć, a nawet wzajemnie się wspierać w kontekście opakowań.
Warto pochylić się nad wyborem odpowiedniego opakowania i spojrzeć na nie szerzej, niż tylko jako sposób zabezpieczenia produktu podczas transportu. Można się wręcz pokusić o stwierdzenie, że przyjazne dla środowiska opakowania o nieco wyższej cenie zakupu (w porównaniu z odpowiednikami z tworzyw sztucznych), są w stanie wygenerować istotne wartości dodatkowe, które w ujęciu holistycznym mogą przełożyć się na konkretne korzyści w postaci obniżenia całościowych kosztów firmy, eliminacji ryzyka, a nawet spowodować wzrost sprzedaży. W efekcie bilans może okazać się zaskakująco pozytywny. W takim przypadku nie mówimy jedynie o „zwykłym pudełku transportowym”, a o kompleksowym rozwiązaniu, które jest w stanie wygenerować realne korzyści, których zakres może być bardzo różny i szeroki w zależności od branży i skomplikowania łańcucha dostaw. Na przykład:
- wybór odpowiedniego surowca oraz projektowanie z myślą o całym życiu opakowania, może znacząco wpłynąć na redukcję odpadów i zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko, co z kolei przyczyni się do zmniejszenia kosztów związanych z wprowadzeniem opakowań na rynek i ich późniejszą zbiórką i utylizacją,
- optymalne dostosowanie do potrzeb wpływa na usprawnienia w procesie pakowania, paletyzacji, logistyki i magazynowania, a te przekładając się na efektywność poszczególnych procesów, zmniejszenie ilości wysyłanych transportów, redukcję wykorzystania przestrzeni magazynowej, a to bardzo realne oszczędności.
Warto o tym pamiętać, ponieważ przed nami niezwykle ciekawe czasy, pełne wyzwań, którym będziemy musieli sprostać. Zrównoważony rozwój nie jest już tylko trendem, a stał się koniecznością, która ma pozwolić na utrzymanie jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń. Odpowiedni bilans między ekologią, gospodarką i społeczeństwem jest jego podstawą.
Branża opakowań dynamicznie ewoluuje pod wpływem rosnącej świadomości ekologicznej konsumentów oraz zaostrzających się regulacji prawnych.
Wśród kluczowych trendów związanych z opakowaniami można zauważyć:
- Zrównoważony rozwój – coraz więcej firm inwestuje w badania nad nowymi materiałami oraz technologiami produkcji, które minimalizują wpływ na środowisko naturalne. Opakowania z tektury falistej cieszą się rosnącym zainteresowaniem ze względu na ich korzystne dla środowiska właściwości.
- Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) – firmy dążą do zamknięcia cyklu życia produktów poprzez zwiększenie udziału materiałów pochodzących z recyklingu oraz projektowanie opakowań łatwych do ponownego przetworzenia.
- Optymalizacja procesów logistycznych – np. zastosowanie lekkich, ale wytrzymałych materiałów takich jak tektura falista pozwala na redukcję kosztów transportu oraz magazynowania.
Obecnie obserwuje się rosnące zainteresowanie opakowaniami biodegradowalnymi, nadającymi się do recyklingu oraz minimalizującymi zużycie surowców. Firmy coraz częściej stawiają na innowacje technologiczne, aby tworzyć bardziej ekologiczne i efektywne rozwiązania opakowaniowe.
Powyższe trendy są ściśle związane z transformacją modelu gospodarczego w ramach ambitnej strategii znanej jako Europejski Zielony Ład, której jednym z celów jest doprowadzenie do gospodarki obiegu zamkniętego.
Strategia ta będzie miała wpływ na rynek opakowań w Unii Europejskiej. Jednym z jej elementów jest PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation), nowe rozporządzenie przyjęte przez Parlament Europejski w kwietniu tego roku. Regulacje dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych mają na celu zmniejszenie wpływu opakowań na środowisko oraz ujednolicenie przepisów dotyczących opakowań w całej Unii Europejskiej. Oczekuje się, że Rada UE potwierdzi przyjęcie rozporządzenia pod koniec 2024 r., a jego wdrożenie nastąpi w 2026 r.
PPWR wprowadza szereg zmian, które również wpłyną na rynek opakowań transportowych i przemysłowych.
Główne założenia PPWR mają na celu:
- zapobieganie powstawaniu odpadów opakowaniowych i ich ograniczanie, również poprzez większą liczbę systemów ponownego użycia i ponownego napełniania,
- doprowadzenie do tego, aby wszystkie opakowania na rynku unijnym nadawały się do recyklingu w opłacalny sposób do 2030 roku,
- zwiększenie wykorzystania tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w opakowaniach (w bezpieczny sposób),
- zmniejszenie wykorzystania materiałów pierwotnych w opakowaniach i skierowanie sektora na ścieżkę neutralności klimatycznej do 2050 r.
Wprowadzenie rozporządzenia PPWR stanowi dodatkowy impuls do wdrażania innowacyjnych rozwiązań materiałowych oraz promowania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym.
Firmy będą musiały inwestować w nowe technologie oraz zmieniać swoje procesy produkcyjne i logistyczne, aby sprostać nowym wymaganiom prawnym dotyczących redukcji odpadów, recyklingu oraz ponownego wykorzystania materiałów.
Papier jako surowiec odnawialny, nadający się w 100% do recyklingu oraz biodegradowalny, idealnie spełnia wymagania tego rozporządzenia. Dzięki wysokiemu wskaźnikowi zbiórki i recyklingu, papier przyczynia się do realizacji celów gospodarki o obiegu zamkniętym poprzez zmniejszenie ilości odpadów trafiających na składowiska oraz ograniczenie zużycia surowców pierwotnych.
Aby ograniczyć niepotrzebne i nadmierne opakowania, konieczna będzie ich znacząca redukcja, co jest szczególnie dużym wyzwaniem dla bardzo wielu branż. Nowe przepisy wyznaczają cele redukcji o 5% do 2030 r., 10% do 2035 r. i 15% do 2040 r. w porównaniu do ich ilości z 2018 r.
Minimalizacja opakowań, a więc ich lepsze dopasowanie do potrzeb (produktu, logistyki, magazynowania) jest kolejnym wymogiem, który będzie trzeba spełnić. Ustawodawca ustalił maksymalny wskaźnik pustej przestrzeni na poziomie 50% w przypadku opakowań zbiorczych, transportowych i opakowań dla handlu elektronicznego oraz nałożył na producentów i importerów obowiązek zapewnienia minimalizacji masy i objętości opakowań.
To co jest największym wyzwaniem w najbliższym okresie – redukcja opakowań, minimalizacja (wolna przestrzeń), dopasowanie do potrzeb (do produktu, procesu pakowania i łańcucha logistycznego) - w perspektywie długoterminowej oraz przy spojrzeniu holistycznym uwzględniającym wszystkie obszary cyklu życia opakowania, jest w stanie wygenerować najwięcej korzyści jeśli chodzi o redukcję kosztów jak i korzyści środowiskowe (emisja CO2 i odpady).
Podmioty wprowadzające na rynek produkty w opakowaniach chcą mieć jasność co do obecnej sytuacji, a także pewność, że przestrzegają zobowiązań prawnych. W takim przypadku warto nawiązać współpracę z renomowanym dostawcą zrównoważonych i innowacyjnych rozwiązań opakowaniowych, który poprzez swoje know-how jest w stanie zagwarantować redukcję kosztów oraz skuteczne zmniejszenie śladu węglowego. Dobrze zaprojektowane opakowania mogą pomóc w osiąganiu celów z zakresu zrównoważonego rozwoju i poprawie efektywności procesów.
Ekologiczne podejście do opakowań przemysłowych i logistycznych nie tylko nie wyklucza aspektów ekonomicznych, ale wręcz je wspiera poprzez długoterminowe oszczędności oraz poprawę wizerunku i reputacji firmy.